Home पिंपरी चिंचवड ‘भार्गवास्त्र’: भारताचे ड्रोन हल्ल्यांविरुद्ध प्रभावी शस्त्र

‘भार्गवास्त्र’: भारताचे ड्रोन हल्ल्यांविरुद्ध प्रभावी शस्त्र

ड्रोन हल्ल्यांविरुद्ध भारताची सुरक्षा अधिक मजबूत

by maxmanthannews@gmail.com
0 comments

Okay, here’s a Marathi news blog post about India testing its indigenous counter-drone system ‘Bhargavastra’, incorporating “(मॅक्स मंथन डेली न्यूज)” and aiming to be more comprehensive:

<immersive id=”india_bhargavastra_test_marathi_blog” title=”भारताची ‘भार्गवास्त्र’ची यशस्वी चाचणी: आता ड्रोन हल्ल्यांना मिळणार ‘हार्ड किल’ उत्तर”> गोपालपूर, ओडिशा (मॅक्स मंथन डेली न्यूज): भारताची ‘भार्गवास्त्र’ची यशस्वी चाचणी: आता ड्रोन हल्ल्यांना मिळणार ‘हार्ड किल’ उत्तर

स्वदेशी बनावटीच्या कमी खर्चातील ‘भार्गवास्त्र’ची यशस्वी चाचणी; ड्रोन हल्ल्यांच्या धोक्याला कठोर प्रत्युत्तर देण्यासाठी भारताचे मोठे पाऊल

भारताने ड्रोनच्या वाढत्या धोक्याला तोंड देण्यासाठी एक महत्त्वपूर्ण यश मिळवले आहे. स्वदेशी बनावटीचे कमी किमतीचे ‘हार्ड किल’ क्षमता असलेले ‘भार्गवास्त्र’ या काउंटर-ड्रोन प्रणालीची यशस्वी चाचणी ओडिशाच्या गोपालपूर येथील समुद्राजवळील फायरिंग रेंजमध्ये बुधवारी पार पडली. या प्रणालीने सर्व अपेक्षित कार्यक्षमतेचे लक्ष्य पूर्ण केले असून, ड्रोनच्या झुंडीच्या धोक्याला निष्प्रभ करण्याची भारताची क्षमता वाढवणारे हे एक मोठे यश मानले जात आहे.  

सोलर डिफेन्स अँड एरोस्पेस लिमिटेड (SDAL) द्वारे पूर्णपणे भारतात विकसित केलेले ‘भार्गवास्त्र’ भारताच्या संरक्षण साठ्यात एक शक्तिशाली भर आहे. विशेषतः मानवरहित हवाई धोक्यांपासून (Unmanned Aerial Vehicles – UAVs) हवाई क्षेत्राचे संरक्षण करण्याच्या दृष्टीने हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. या प्रणालीच्या केंद्रस्थानी असलेल्या सूक्ष्म रॉकेट्सची गोपालपूर येथे कठोर चाचणी घेण्यात आली आणि त्यांनी सर्व निर्धारित उद्दिष्ट्ये यशस्वीरित्या पूर्ण केली, जे या प्रणालीच्या उच्च operational तयारी दर्शवते.  

13 मे रोजी लष्कराच्या हवाई संरक्षण दलाच्या (Army Air Defence – AAD) वरिष्ठ अधिकाऱ्यांच्या उपस्थितीत या रॉकेट प्रणालीच्या तीन वेगवेगळ्या चाचण्या घेण्यात आल्या. यापैकी दोन चाचण्यांमध्ये एकेक रॉकेट फायर करण्यात आले, तर तिसरी चाचणी साल्वो मोडमध्ये झाली, ज्यात केवळ दोन सेकंदात दोन रॉकेट डागण्यात आले. या चारही रॉकेटने आवश्यक असलेले प्रक्षेपण मापदंड पूर्ण केले, जे या प्रणालीची मजबूत तांत्रिक पायाभूत रचना आणि मोठ्या प्रमाणात होणारे ड्रोन हल्ले प्रभावीपणे मुकाबला करण्याची क्षमता दर्शवते.  

SDAL नुसार, ‘भार्गवास्त्र’ UAVs, विशेषत: ड्रोनच्या झुंडींकडून असलेल्या वाढत्या धोक्याला तोंड देण्यासाठी एक एकीकृत आणि प्रगत उपाय पुरवते. ही प्रणाली 2.5 किलोमीटर पर्यंतच्या अंतरावर असलेल्या लहान आणि वेगवान ड्रोनला शोधून नष्ट करण्याची क्षमता ठेवते. ती तिच्या प्राथमिक सुरक्षा कवचाच्या रूपात मार्गदर्शन नसलेल्या सूक्ष्म रॉकेट्सचा वापर करते, जे 20 मीटरच्या घातक त्रिज्यामध्ये अनेक ड्रोन नष्ट करण्यासाठी डिझाइन केलेले आहेत. अचूक हल्ल्यांसाठी, मार्गदर्शन असलेले सूक्ष्म-क्षेपणास्त्र (ज्याची यापूर्वी यशस्वी चाचणी झाली आहे) दुसरे सुरक्षा कवच तयार करते, जे अचूक लक्ष्य साधण्याची खात्री देते.  

ही प्रणाली 5,000 मीटरपेक्षा जास्त उंचीच्या दुर्गम भागांसह विविध भूप्रदेशांवर प्रभावीपणे कार्य करण्यासाठी तयार करण्यात आली आहे. हे डिझाइन वैशिष्ट्य भारताच्या सशस्त्र दलांना कठीण आणि रणनीतिकदृष्ट्या महत्त्वाच्या प्रदेशांमध्ये येणाऱ्या जटिल operational आव्हानांना सामोरे जाण्यास मदत करते.

‘भार्गवास्त्र’ची रचना मॉड्यूलर आहे, ज्यामुळे त्यात जॅमिंग आणि स्पूफिंग घटकांचा समावेश असलेला ‘सॉफ्ट किल’ थर समाविष्ट करण्याची सोय आहे. यामुळे UAV धोक्यांविरुद्ध एक व्यापक आणि बहुआयामी सुरक्षा कवच उपलब्ध होते. ‘भार्गवास्त्र’चे एक महत्त्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते भारताच्या विद्यमान नेटवर्क-सेंट्रिक युद्ध प्रणालींशी सहजपणे जुळवून घेते. या काउंटर-ड्रोन प्रणालीमध्ये एका कमांड-अँड-कंट्रोल सेंटरचा समावेश आहे, जे प्रगत C4I (कमांड, कंट्रोल, कम्युनिकेशन, कॉम्प्युटर्स आणि इंटेलिजेंस) तंत्रज्ञानाने सुसज्ज आहे. त्याची रडार प्रणाली 6 ते 10 किलोमीटरच्या अंतरावर अगदी लहान हवाई धोके देखील शोधू शकते आणि इलेक्ट्रो-ऑप्टिकल/इन्फ्रारेड (EO/IR) सेन्सर सूट कमी रडार क्रॉस-सेक्शन (Low Radar Cross-Section – LRCS) असलेल्या लक्ष्यांची अचूक ओळख पटवते.  

सर्वंकष situational जागरूकता प्रदान करून, ही प्रणाली ऑपरेटरला गतिशील प्रतिसाद देण्यास सक्षम करते, मग धोका एकाच ड्रोनचा असो किंवा संपूर्ण झुंडीचा. ही क्षमता जलद मूल्यांकन आणि योग्य countermeasures सुनिश्चित करते, ज्यामुळे भारताच्या हवाई संरक्षण स्थितीमध्ये लक्षणीय वाढ होते.

SDAL ने या प्रणालीच्या जागतिक प्रासंगिकतेवर जोर दिला आहे. अनेक प्रगत देश समान तंत्रज्ञान विकसित करत असले तरी, ‘भार्गवास्त्र’ सारखे कमी खर्चाचे, देशांतर्गत डिझाइन केलेले, एकात्मिक झुंड-निष्प्रभ करण्याची क्षमता असलेले बहु-स्तरीय काउंटर-ड्रोन सोल्यूशन जगात इतरत्र कुठेही तैनात केलेले नाही, असे त्यांनी नमूद केले. ही यशस्वी चाचणी ‘मेक इन इंडिया’ उपक्रमांतर्गत आणखी एक महत्त्वाचा टप्पा आहे आणि स्वदेशी संरक्षण उत्पादन वाढवण्याच्या राष्ट्राच्या बांधिलकीचे प्रतीक आहे. ‘भार्गवास्त्र’च्या समावेशामुळे, भारत आपले आकाश सुरक्षित करण्यासाठी आणि आपल्या आधीपासूनच मजबूत असलेल्या हवाई संरक्षण नेटवर्कला अधिक बळकटी देण्यासाठी एक मोठे पाऊल पुढे टाकत आहे.

You may also like

Leave a Comment