देशात ‘जात जनगणना’ वरून रणकंदन! – राहुल गांधींच्या ‘उच्च जाती’ वक्तव्यावर भाजप आणि ‘इंडिया’ आघाडीची तीव्र प्रतिक्रिया

बिहार, दि. नोव्हेंबर २०२५, मॅक्स मंथन डेली न्यूज:

राहुल गांधी यांनी देशातील प्रमुख संस्थांमध्ये उच्च जातींचे वर्चस्व असल्याचा आणि ओबीसी, दलित, आदिवासी तसेच अल्पसंख्याक यांना संधी मिळत नसल्याचा जो मुद्दा उपस्थित केला, त्यावर भाजपकडून आणि ‘इंडिया’ आघाडीतील (INDIA Alliance) इतर पक्षांकडून तीव्र राजकीय प्रतिक्रिया उमटल्या आहेत. याचवेळी, बिहार सरकारने प्रकाशित केलेल्या जात सर्वेक्षणाच्या आकडेवारीमुळे राहुल गांधींच्या राष्ट्रीय स्तरावरील ‘जात जनगणने’च्या मागणीला मोठे बळ मिळाले आहे.

• भाजपची भूमिका (विरोध):
  • जातीचा प्रश्न उपस्थित: भाजपने राहुल गांधींना ‘स्वतःची जात’ जाहीर करण्याची मागणी करून, त्यांच्या वक्तव्यावर टीका केली. ‘जात जनगणना’ करायला सांगणारे राहुल गांधी स्वतःची जात संसदेत का सांगत नाहीत, असा प्रश्न उपस्थित करण्यात आला.
  • ओबीसी/दलित विरोधी: भाजपने काँग्रेस पक्षाला ‘ओबीसी विरोधी’ आणि ‘वंचित वर्गाचा विरोधी’ ठरवले. राहुल गांधींचे वडील राजीव गांधी यांच्या कार्यकाळात एससी, एसटी, ओबीसी आयएएस (IAS) अधिकाऱ्यांची संख्या किती होती, याचे उत्तर काँग्रेसने द्यावे, अशी मागणी भाजपने केली.
  • राजकीय स्टंट: राहुल गांधी हे केवळ ‘व्होट बँक’ आणि ‘हायलाइट’ मध्ये राहण्यासाठी अशा प्रकारचे वक्तव्य करत असल्याचे भाजपने म्हटले.
  • संविधानाचे रक्षण: पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी राहुल गांधींच्या भाषणावर अप्रत्यक्ष टीका करत, ते दलित आणि मागासलेल्यांचे विरोधी असल्याचे विधान केले.
• ‘इंडिया’ आघाडीची भूमिका (समर्थन):
  • सत्य स्वीकारले: काँग्रेस आणि ‘इंडिया’ आघाडीतील नेत्यांनी राहुल गांधींच्या स्पष्टतेचे कौतुक केले. “जात जनगणना न करणे ही काँग्रेसची मोठी चूक होती,” हे राहुल गांधींनी स्वीकारल्याने त्यांचे राजकारणातील ‘सत्यवचनी’ आणि स्पष्टवक्ते म्हणून स्थान वाढेल, असे आघाडीचे म्हणणे आहे.
  • सामाजिक न्याय: ‘समाजवादी पक्षा’सह इतर नेत्यांनी राहुल गांधींच्या ‘जात जनगणना’ मागणीचे समर्थन केले आणि देशातील सामाजिक न्यायाच्या लढ्यासाठी ती आवश्यक असल्याचे म्हटले.
  • अपमानाचा आरोप: काही विरोधी नेत्यांनी, राहुल गांधींची जात विचारणे म्हणजे दलित आणि मागासलेल्यांचा अपमान करणे आहे, असे मत व्यक्त करत भाजपच्या टीकेला प्रत्युत्तर दिले.

राहुल गांधींच्या मागणीला बळ देणारी बिहारची जात सर्वेक्षणाची आकडेवारी (एकूण लोकसंख्या: १३.०७ कोटी) खालीलप्रमाणे आहे:

जातीनुसार लोकसंख्या (प्रमुख गट):

दारिद्र्याचे प्रमाण (मासिक उत्पन्न ₹६,००० किंवा त्याहून कमी):

© २०२५ मॅक्स मंथन डेली न्यूज. सर्व हक्क राखीव.