उद्यान व्यवस्थापनात सुधारणा; कामांची डिजिटल नोंदणी आणि देखरेख
पिंपरी: पिंपरी चिंचवड महानगरपालिकेने शहरातील उद्यानांची देखभाल अधिक प्रभावीपणे करण्यासाठी ‘दक्ष’ नावाचे एक नवीन ॲप सुरू केले आहे. हे ॲप एक वेब आणि मोबाईल आधारित प्लॅटफॉर्म आहे, ज्यामुळे अधिकारी उद्यानांच्या दैनंदिन कामांचे व्यवस्थापन, देखरेख आणि पडताळणी करू शकतील. या ॲपमुळे शहरातील उद्यान व्यवस्थापनात अधिक पारदर्शकता आणि कार्यक्षमता येणार आहे.
‘दक्ष’ ॲपच्या माध्यमातून उद्यानांची कामे ठेकेदारांना सोपवली जातात आणि त्यांची कामगिरी काही प्रमुख निकषांवर (KPI) आधारित असते. ठेकेदारांना काम सुरू करण्यापूर्वी आणि पूर्ण झाल्यावर जिओ-टॅगिंग केलेल्या छायाचित्रांसह माहिती ॲपवर अपलोड करणे आवश्यक आहे. या ॲपद्वारे पर्यवेक्षक प्रत्यक्ष जागेवर जाऊन कामाची तपासणी करतात, ज्यामुळे कामाच्या अहवालांची अचूकता सुनिश्चित होते आणि जुन्या, कागदावर आधारित अहवाल पद्धती कमी होतात.
या ॲपमुळे निकृष्ट काम करणाऱ्या ठेकेदारांवर दंड आकारण्याची सुविधा देखील आहे. उद्यान विभागाने आतापर्यंत सुमारे 34 लाख 72 हजार 500 रुपये दंड वसूल केला आहे. सध्या शहरांतील उद्यानांच्या देखभालीचे काम 37 ठेकेदार करत आहेत.
याव्यतिरिक्त, उपायुक्त, उद्यान अधीक्षक आणि संबंधित वरिष्ठ निरीक्षक अधिकारी देखील ॲपद्वारे कामांची तपासणी करू शकतात. महानगरपालिका आयुक्त आणि अतिरिक्त आयुक्त यांनाही या कामावर थेट लक्ष ठेवता येते. ‘दक्ष’ ॲपमुळे शहरातील सुविधांच्या देखभालीसाठी एक आधुनिक आणि प्रभावी प्रणाली सुरू झाली आहे.
‘दक्ष’ ॲपमध्ये खालील सुविधा आहेत:
- मोबाईल आणि वेब इंटरफेस: अधिकारी आणि ठेकेदार दोघांनाही वापरण्यास सोपे.
- जिओ-टॅगिंगवर आधारित काम आणि देखरेख: काम सुरू करण्यापूर्वी आणि नंतरचे फोटो आणि जागेचे थेट लोकेशन ट्रॅकिंग.
- डॅशबोर्ड प्रणाली: ठेकेदार, प्रभाग आणि मुख्यालयासाठी स्वतंत्र KPI ट्रॅकिंग डॅशबोर्ड.
- दंड आकारण्याची सुविधा: ठेकेदारांची कामे अपूर्ण राहिल्यास दंड आकारण्याची सुविधा.
- ॲपद्वारे हजेरी: क्षेत्रीय अधिकाऱ्यांची दररोजची उपस्थिती ॲपद्वारे नोंदवणे.
- विभागांनुसार विभागणी: उद्यान, नागरी, विद्युत, उपकरणे आणि सुरक्षा संबंधित कामांसाठी वेगवेगळे विभाग.
- सामग्री आणि यंत्रणा व्यवस्थापन: सर्व उद्याने आणि त्यातील मालमत्तेची भौगोलिक नोंद.
- अपूर्ण कामे दुरुस्तीसाठी: अपूर्ण किंवा असमाधानकारक कामे संबंधित अधिकारी पुन्हा दुरुस्तीसाठी पाठवू शकतात.
या उपक्रमाबद्दल बोलताना, पिंपरी चिंचवड महानगरपालिकेचे आयुक्त तथा प्रशासक शेखर सिंह म्हणाले, “दक्ष ॲपच्या माध्यमातून पिंपरी चिंचवड महानगरपालिका उद्यान व्यवस्थापनात सकारात्मक बदल घडवत आहे. प्रत्येक उद्यानाच्या देखभालीचे काम व्यवस्थित करणे, त्याची तपासणी करणे आणि त्यावर त्वरित कारवाई करणे आता सोपे झाले आहे. शहरातील प्रत्येक नागरिकाला स्वच्छ, सुंदर आणि सुरक्षित सार्वजनिक जागा उपलब्ध करून देणे हा आमचा उद्देश आहे, आणि ‘दक्ष’ ॲप हे त्या दिशेने टाकलेले एक महत्त्वाचे पाऊल आहे.”
अतिरिक्त आयुक्त प्रदीप जांभळे पाटील यांनी सांगितले, “पूर्वी उद्यानांच्या देखभालीबाबत अहवाल देण्याची प्रक्रिया खूप वेळखाऊ आणि कागदावर आधारित होती. ‘दक्ष’ ॲपमुळे आता ही प्रक्रिया पूर्णपणे डिजिटल झाली आहे. प्रत्येक काम KPI वर आधारित असल्यामुळे आणि जिओ-टॅगिंग केलेल्या छायाचित्रांमुळे कामाची विश्वासार्हता आणि पारदर्शकता वाढली आहे. या प्रणालीमुळे ठेकेदारांच्या कामगिरीवर लक्ष ठेवणे, वेळेवर दंड प्रक्रिया राबवणे आणि सेवा गुणवत्ता सुधारणे शक्य झाले आहे.”
‘दक्ष’ ॲपच्या अंमलबजावणीमुळे पिंपरी चिंचवड शहरातील उद्यानांची व्यवस्थापनात सुधारणा झाली आहे.
